theorie semantisch gegevensmodel
Inleiding
Het semantische gegevensmodel (SGM) beschrijft alle gegevens binnen de relevante werkelijkheid op elementair niveau. Alle gegevens in de informatiemodellen binnen deze relevante werkelijkheid zijn in het SGM opgenomen of kunnen uit gegevens in het SGM afgeleid worden. Het semantische gegevensmodel kun je zien als het kleinste gemene veelvoud van alle geïnventariseerde gegevens.
Doel semantische gegevensmodellering
Het SGM heeft tot doel de betekenis van de gegevens die een rol spelen in de communicatie en zoals ze in de (centrale) bestanden opgenomen zullen (kunnen) gaan worden te beschrijven. (De wijze van opslag blijft buiten beschouwing; deze wordt in het logische gegevensmodel beschreven.) Het SGM beschrijft deze betekenis los van gebruikssituaties, opdat flexibiliteit ten aanzien van toekomstig ander gebruik bereikt wordt.
Communicatie vergt afspraken over betekenis en representatie van de uit te wisselen gegevens. Dit is des te belangrijker als de communicatie via informatiesystemen loopt. Immers, in tegenstelling tot de situatie waarin twee personen met elkaar praten, is het bij een informatiesysteem niet mogelijk om zaken toe te lichten of anders te formuleren als een uitspraak niet begrepen wordt. Sterker nog: een informatiesysteem ziet niet eens of het al dan niet begrepen wordt. Anderzijds is het voor een gebruiker lastig, zo niet onmogelijk om bevestigd te krijgen of hij of zij de informatie goed interpreteert.
Het semantische gegevensmodel kan gebruikt worden in het ontwikkelingsproces, maar zeker ook bij de exploitatie van de gegevensverzamelingen; het blijft dus van belang ook na het ontwerp en de realisatie van informatiesysteem. Dit geldt in even sterke mate voor het informatiemodel, het aan één groep gebruikers gerelateerde semantische gegevensmodel.
Het model moet zodanig opgezet zijn dat het ook door niet IT-ers goed begrepen kan worden. Dit natuurlijk onder de voorwaarde dat de (eenvoudige) syntaxisregels bekend zijn.
Theorie semantische gegevensmodellering
In de semantische gegevensmodellering maken we gebruik van een begrippenkader. Deze begrippen behandelen we eerst. Vervolgens gaan we op de verschillende soorten gegevensmodellen in.
Wat zijn gegevens
- Eigenschappen, beweringen en gegevens
- Entiteiten en entiteitbeschrijvingen
- Typeren van beweringen
- Primaire en secundaire entiteiten
- Attribuut en attribuuttype
- Objectiveren van verbanden
- Aanduidingstype
Aanduidingstypen
Het informatiemodel
- Doel van het informatiemodel
- Afbakening van het informatiemodel
- Koppeling aan procesontwerp
- Aspectkeuze uitvoering / besturing
Het semantisch gegevensmodel
- Doel van het semantisch gegevensmodel
- Afleidbare gegevens en basisgegevens
- Relatie tot bedrijfs semantisch gegevensmodel (BGSM)