Definities formuleren

Inleiding

Definiëren is bepalen en vastleggen, wat in een bepaalde context met een term wordt bedoeld. In de praktijk blijkt dat nogal eens tot felle discussies te leiden. Voor een deel worden die veroorzaakt doordat niet goed rekening gehouden wordt met het doel van de definitie. Deze problematiek wordt behandeld in het achtergrondartikel over doelgericht modelleren.

Discussies kunnen ook beter beslecht worden door het besef, dat een definitie niet een objectieve waarheid hoeft of dient te beschrijven, maar eerder het resultaat van een afspraak: ‘dit bedoelen we in ons project (afdeling, systeem, bedrijf) met de term X’. Het is ook zaak onderscheid te maken tussen de term zelf en het begrip dat ermee wordt aangeduid. Soms zijn de discussianten het wel eens over het begrip, maar verschillen ze van mening over de meest geschikte term om dit begrip aan te duiden. Als dit het geval is, kun je de definitie al zonder problemen opstellen en je verder beperken tot de keuze van de meest geschikte term ervoor.

Het definiëren kan op veel momenten aan de orde zijn, maar speelt vooral een rol in het objectmodel en bij het beschrijven van secundaire entiteiten in het procesgegevensmodel.

Algemene eisen aan een definitie

De algemene eisen waaraan een definitie dient te voldoen laten zich als volgt samenvatten:

  1. een definitie dient discriminatoir te zijn: de term dient zodanig beschreven te zijn, dat precies duidelijk is wat wel en wat niet met de term wordt aangeduid;
  2. een definitie dient begrijpelijk te zijn: de definitie dient door alle leden van de doelgroep op een eensluidende en eenduidige manier geïnterpreteerd te worden;
  3. de definitie dient geaccepteerd te zijn: alle leden van de doelgroep dienen de definitie te onderschrijven.

De laatste eis is vooral een pragmatische. We zullen daar op deze pagina's niet verder op ingaan. Bij de richtlijnen gaan we in op het verwezenlijken van de eerste twee doelen.

Zie verder de volgende verdiepingspagina's: